(05-04-21, 01:18 PM)Rusznik napisał(a): Czesi tlumacza to tak ze gdyby oddzialy austryjackie staly w miejscu i prowadzily strzelecki boj to Prusacy niemieli by szans nawet podejsc na skuteczny dystas strzalu z iglicowki...Szkoda że ci Czesi zamiast poprawienia historii w czytankach pisanych "dla pokrzepienia serc" nie zajrzeli do epokowej literatury przedmiotu. Dowiedzieli by się że ich przebiegła taktyka została gruntownie i wielowariantowo wypróbowana już 7 lat wcześniej, w wojnie roku 1859. Przeciwnikami Austriaków byli tam nie Prusacy z szybkostrzelnymi iglicówkami, ale Francuzi i Piemontczycy z kiepskimi balistycznie, często gładkolufowymi odprzodówkami. Na dodatek francuskie wyszkolenie strzeleckie Francuzów ustępowało austriackiemu. Rezultat eksperymentu? Blamaż, seria porażek i utrata Lombardii. Co wtedy zawiniło? Czerwone, francuskie spodnie?
Iglicówka jako główny powód przegranej Austriaków w roku 1866 oczywiście jest mitem. Niestety, błędna taktyka jako główna przyczyna porażki także jest mitem. Taktyka okazała się jednym z licznych skutków prawdziwej przyczyny klęski, którą było generalne, chroniczne dziadostwo c.k. armii. Niektórzy krytycy twierdzą wprost że jedyną prawdziwą przyczyną przegranej był cały, zacofany, zmurszały i skorumpowany system państwowy. W roku 1866 armia cesarska osiągnęła dno upadku. Warto się przyjrzeć przyczynom tego upadku - obiektywnie i bez głuporomantycznych sentymentów.
Jako zajawka problemu niech posłuży cytat z raportu rosyjskiego obserwatora wojny 1866. Autor, generał Michaił Dragomirow, był uznanym teoretykiem wojskowości (Михаил Драrомиров: Австро-прусская война. 1866 год):
![[Obrazek: 5c2df5861d9321c6m.jpg]](https://images91.fotosik.pl/501/5c2df5861d9321c6.jpg)
Z drugiej strony w armii austriackiej trafiamy na godny uwagi fenomen: Węgrzy, Polacy, Czesi, wzięci z osobna, są odważni i udowodnili to wieloma wspaniałymi wyczynami. Tymczasem armia austriacka, rekrutująca się z tych dzielnych narodów, walczy niezbyt wytrwale i traci zawsze ogromną liczbę jeńców.